Phương pháp luyện nghe tiếng Anh hiệu quả
Trong một cuộc khảo sát thực hiện cuối năm 2012, chúng tôi nhận thấy rằng: “Hơn 60% các bạn học tiếng Anh xem kỹ năng nghe là một trong những trở ngài lớn nhất.” Trong đó, có rất nhiều bạn luyện nghe bằng cách khác nhau nhưng đều thất bại.
Khi được hỏi “Các bạn đang luyện nghe như thế nào?” đa số các bạn trả lời rằng:
Luyện nghe mỗi ngày
Nghe bất cứ lúc nào rảnh
Xem phim, nghe nhạc
Nghe tin tức, nghe các bản tin VOA, BBC…
Nghe các đoạn audio trong giáo trình
….
Và kết quả chung nhận được là “Tôi nghe hoài mà vẫn không hiểu”, “Tôi nghe hoài mà vẫn không tiến bộ”.
Vì sao lại như vậy?
Trong trường hợp này, chúng ta không xét đến những bạn không luyện nghe thường xuyên, hoặc nghe được vài buổi rồi bỏ cuộc giữa chừng. (Dĩ nhiên nếu bạn không luyện nghe thường xuyên, 99% là bạn sẽ không tiến bộ). Điều đó có nghĩalà những bnaj của chúng ta đều rất siêng năng, chăm chỉ luyện nghe. Vậy nguyên nhân học không tiến bộ là do đâu?
Để luyện nghe hiệu quả, bạn cần trời lời 2 câu hỏi sau:
Nghe cái gì? Nghĩa là bạn chọn những tư liệu nội dung gì để nghe. Chẳng hạn nghe nhạc, xem phim, nghe bản tin VOA, nghe đoạn hội thoại chính là “Nghe cái gì”.
Nghe như thế nào? Chính là phương pháp, cách thức mà bạn luyện nghe. Nguyên nhân khiến bạn nghe hoài không tiến bộ nằm ở đây. Nếu bạn không có một phương pháp nghe hiệu quả, bạn sẽ khó lòng tiến bộ cho dù bạn nghe “bất cứ cái gì”.
Nghe như thế nào mới hiệu quả?
Nhiều bạn nghe theo kiểu “tắm ngôn ngữ”, nghe không cần hiểu những gì được nói, nghe khi làm bất cứ việc gì mà không cần tập trung.. Bạn chỉ viêc mở tiếng Anh lên nghe,rồi cùng lúc đi giặt đồ, lau nhà, lướt web… Bạn “tắm” trong một môi trường nghe tiếng Anh hàng ngày, hàng giời. Tôi thấy phương pháp giúp ích trong việc giúp tai bạn quen thuộc với tiếng Anh hơn.
Nhưng vấn đề ở đây là “Khi bnaj áp dụng phương pháp này, bạn không biết khi nòa bạn mới nghe được!”
Bạn sẽ “tắm ngôn ngữ” như thế trong bao nhiêu lâu? Một tháng, hai tháng, … hay 1 năm, 2 năm, thạm chí 4 - 5 năm? Nếu bạn không muốn đánh cuộc khả năng nghe tiếng Anh của mình với phương pháp này, bạn cần biết đến một phương pháp luyện nghe hiệu quả và an toàn hơn.
Để áp dụng đúng và hiệu quả phương pháp luyện nghe này, bạn cần hiểu những nguyên nhân khiến bạn nghe không được.
Bạn có mắc phải 3 sai lầm này khi nghe không?
Thứ nhất, bạn nghe mà không biết mình đang nghe cái gì. Điều này thường xuyên xảy ra, nhất là khi bạn mới học tiếng Anh học vốn từ vựng quá ít. Nếu bạn nghe một từ (cụm từ, câu) nào đó lần đầu tiên, bạn hoàn toàn không có một ý tưởng hay khái niệm nào về cái mà bạn nghe được. Khi bạn nghe mà không hiểu từ mình nghe được nghĩa là gì, diễn tả hiện tượng hay hành động nào, thì cho dù bạn có nghe 100 lần, bạn cũng không hiểu từ đó.
Dĩ nhiên, sẽ có bạn nói rằng “Tôi có thể suy đoán từ ngữ cảnh, từ những cái nghe được để hiểu nghĩa”, hoặc “Tôi có thể nhìn hình ảnh để đoán nghĩa” … Điều này hoàn toàn đúng với những bạn có khả năng tương tối.
Nhưng nếu bạn nghe rất kem, nghe một đoạn audio 300 từ, không có video hay hình ảnh minh họa, hơn 60% từ vựng trong đó bạn mới nghe lần đầu… thì dù có nghe hoàn, nghe mãi, nghe đi nghe lại cả chục lần cũng khó mà hiểu được.
Thứ 2, bạn nghe một nội dung quá ít lần. Chẳng hạn, hôm nay bạn luyện nghe và nghe được 1 từ mới là “bản lĩnh”. Nhưng trong 3 tháng sau đó, bạn không nghe thấy từ “bản lĩnh” được nói thêm bất cứ lần nào nữa. Lúc này, khi nghe thấy từu “bản lĩnh”, bạn sẽ thấy quen quen nhưng không hiểu được “bản lĩnh” nghĩa là gì. Đó là vì bạn nghe 1 từ mới quá ít lần trong thời gian ngắn, nên bộ não không ghi nhớ lâu được.
Thứ 3, bạn phát âm sai nên nghe không hiểu. Ví dụ, bạn biết cái tủ lạnh được viết là “cái tủ lanh”, thế nhưng bạn lại đọc là “cái hủ lạnh”. Khi đó, trong não bạn chỉ hình dung ra hình ảnh cái tủ lạnh khi nghe người khác nói “cái hủ lạnh”. Còn khi người khác nói “cái tủ lạnh” thì não bạn không hiểu người người ta đang nói cái gì, dẫn đến bạn không nghe được.
Để nghe tốt và hiệu quả, khi nghe một bài nghe có nhiều từ mới, bạn hãy làm theo những hướng dẫn sau:
Các bước để nghe hiệu quả 1 bài nghe mới
Đọc script trước khi nghe, hãy chọn lọc những câu từ chưa biết, chưa hiểu mà tra cứu cho rõ. Làm các bài luyện tập về từ vựng.
Vừa nghe vừa nhìn script, chú ý những phần bạn nghe không được, chú ý cách phát âm (nhất là những từ mới hoặc từ bạn phát âm sai), chú ý giọng điệu của người nói…
Sau đó, bạn đóng script lại và chỉ nghe thôi. Khi nghe toàn bộ bài nghe từ đầu đến cuối, không ngắt quãng và nắm được hết các ý (90% nội dung audio. Không cần nghe rõ từng từ, mà chỉ cần nắm rõ các thông điệp chính là được).
Một số lưu ý khác khi nghe
Nếu bạn muốn nghe tốt về chủ đề nào, hay nghe nhiều bài nghe, nhiều nội dung khác nhau về cùng chủ đề đó. Nếu bnaj từng nghe 4 bài nghe khác nhau nói về chủ đề “Đi chơi cuối tuần”, chắc chắc ở bài nghe thứ 5, bạn sẽ nghe dễ dàng và hiểu nhiều hơn.
Luyện nghe bằng video clip sẽ dễ dàng và thú vị hơn so với nghe audio. Bởi vì bạn có thể xem hình ảnh để hình dung bài nghr đang nói về cái gì. Hình ảnh kết hợp âm thanh cũng giúp khả năng ghi nhớ tốt hơn.
Hãy chú ý luyện phát âm và tập nói theo đúng ngữ điệu những gì bạn nghe được. Điều này có 2 cái lợi. Thứ nhất, bạn phát âm đúng thì nghe cũng chính xác, rõ ràng hơn. Thứ hai, nói lại những gì bạn đã nghe giúp bạn nhớ lâu hơn.
Với cách luyện nghe này, từ vựng của bạn sẽ tăng nhanh chóng, không những khả năng nghe của bạn được cải thiện mà khả năng phát âm, nói của bạn có được tiến bộ. Dĩ nhiên, phương pháp này sẽ không giúp bạn nghe tiếng anh giỏi nếu bạn không kiên trì áp dụng nó để đạt được kết quả mong muốn. Nếu áp dụng nó liên tục 1 tháng, chắc chắn bạn sẽ thất mình có nhiều tiến bộ.
